قهرمان و شیر زن کوهنوردی ایران در هیمالیا ماندگار شد

لیلا در سال 1349 در تهران بدنیا آمد. خانواده او مذهبی و مرفه بود. بعد از تمام کردن دبیرستان به تحصیل در رشته آزمایشگاهی میکروبیولوژی پرداخت. لیلا بعد از تمام کردن درس از طریق تدریس خصوصی و کار در کارخانه دستمال کاغذی هزینه‌های خود را به دست می‌آورد. بعد از تمام شدن دانشگاه در بیمارستان آبان شروع به کار کرد. مدتها از کار کردنش می‌گذشت تا زمانی که به فکر ورزش کوهنوردی افتاد. زمانی که تصمیم به صعود به نانگاپاربات گرفت، توانست یک اسپانسر برای خود پیدا کند تا بتواند از نظر مالی او را در این راه کمک کند و به این خاطر از بیمارستان مرخصی چند ماهه خواست اما با این درخواست موافقت نشد و او از کار در بیمارستان استعفا داد و شروع به ورزش به صورت حرفه‌ای کرد و روزانه دست‌کم ۷ ساعت تمرین کوهنوردی، بدن‌سازی، شنا و سنگ‌نوردی انجام می‌داد. کوهنوردی را از سال ۱۳۷۹ به صورت تفریحی آغاز کرد و قله توچال اولین قله فتح‌ شده توسط لیلا بود. در سال 1380 عضو باشگاه اسکی و کوهنوردی دماوند شد. لیلا توانست با این گروه بیشتر قله‌های ایران را صعود کند و اغلب غارهای ایران را بپیماید، ۲۲ مرتبه کوه دماوند را فتح کرد که این صعودها از ۳ مسیر مختلف انجام شد. همچنین در سال ۱۳۸۶ با هم‌طنابی دوستش به عنوان اولین صعود مستقل زنانه، توانست به صعود دیواره علم‌کوه دست پیدا کند.
سال ۱۳۸۱ لیلا به عنوان اولین زن ایرانی توانست به پیمودن کامل غار پراو، عمیق‌ترین غار ایران در استان کرمانشاه برسد. در سال ۱۳۸۶ تصمیم گرفت به غار ورونیکا، عمیق‌ترین غار دنیا در آبخازیا برود که در آنجا پلیس روسیه به دلیل ایرانی بودن، اجازه ورود او و همراهانش را به آبخازیا نداد. بعد از این ناکامی تصمیم به برنامه‌ریزی برای صعود به نانگاپاربات گرفت.
اولین صعودش به قله‌های بالای ۸۰۰۰ متر در سال ۱۳۸۷ و با صعود به قله نانگاپاربات (۸۱۲۶ متر) بود. اول تصمیم گرفت به تنهایی صعود کند ولی در ادامه دوستانش او را همراهی کردند. در سال ۱۳۸۹ نیز تا ارتفاع ۷۵۶۵ متری قله K2 صعود کرد که به دلیل هوای نامساعد همه گروه مجبور به بازگشت شدند.
در تمام این دوره‌ها که کوهنوردی می‌کرد سختی‌های زیادی را هم از نظر مالی و هم معنوی تحمل می‌کرد، حتی شرایط برایش جوری شد که برای ادامه ورزش و کوهنوردی و برای تامین هزینه یکی از صعودهایش خانه‌اش را بفروشد تا بتواند هزینه سفر را تهیه کند. در طول دوران ورزشی‌اش ۲ بار مجبور به جراحی دیسک کمر شد ولی با کمک پزشک متخصص دوباره به کوهنوردی حرفه‌ای برگشت.
لیلا در آخرین کوهنوردی خود برای صعود به قله‌های گاشربروم ۱و۲ به این کوهستان رفته بود، در دومین تلاش خود، بعد از فتح قله گاشربروم۲ در بازگشت تیمی که۶ مرد از هم گروهی‌هایش همراهش بودند و قرار بود از قله به سمت کمپ ۳، در حدود ساعت ۳۰ :١٤ بعد از ظهر روز ۳۱ تیر ۱۳۹۰ برگردند از شیب یخی زیر قله سقوط کرد و در حدود ارتفاع۷۸۰۰ متری در جایی خارج ازمسیر متوقف شد و جان خود را از دست داد. لیلا وصیت کرده بود اگر در هر کدام از سفرهایم حادثه‌ایی برایم اتفاق افتاد و سقوط کردم و جانم را از دست دادم بگذارید همان جا بمانم چونکه می‌خواهم خانه ابدیم در قله‌ها و کوه‌ها باشد. جسد لیلا همچنان در همان محل سقوط در منطقه قراقروم پاکستان باقی مانده است.
برخی از افتخارات لیلا در طول این چند سال ورزش کوهنوردی:
1 -پیمایش کامل غار پراو به عنوان اولین زن1381
2 -صعود ده‌ها مسیر بر دیواره‌های علم کوه، بیستون، لجور، یافته، اخلمد، صفه، زنوز، کلاهک ماکو و...1381 تا 1386
3 -صعود یخچال‌های سبلان و کسری1385
4 - صعود یخچال دره یخار دماوند به عنوان اولین و تنها زن ایرانی1386
5 -اولین صعود دیواره علم کوه با منیره رفیعی نخستین صعود مستقل زنانه
6 -صعود زمستانه قله دماوند از مسیرهای مختلف 1380 تا 1389
7 - پیمایش زمستانه خط‌الراس البرز 1380 تا 1387
8 - سرپرستی نخستین گروه ایرانی و پیمایش کامل غار نمکدان، طولانی ترین غار نمکی جهان1386
9 - صعود به قله نانگاپاربات به ارتفاع ۸۱۲۶ متر و سرپرستی گروه 1387
10 -پیمایش غارهای جیتا، سینک هول بلا و آلبرت در لبنان 1388
11 - سرپرست برنامه اکتشاف غارهای میدان پرآو و اکتشاف غار میراث1388
12 -شرکت در برنامه بین‌المللی اکتشاف غارهای مگالایای هند به عنوان نماینده ایران1388
13 -شرکت در برنامه‌های اکتشافی غارهای انگرمینوسپیدان و غار جهان بین1389
14 -تلاش برای صعود قله کی ۲ دشوارترین کوه جهان و صعود تا ارتفاع ۷۵۶۵ متری 1389
15 -صعود به قله گاشربروم ۲ به ارتفاع ۸۰۳۸ متر و جان باختن در راه بازگشت از قله در اثر سقوط 1390

لیلا اسکندری معتقد بود: زن ایرانی می‌تواند، زن ایرانی هیچ چیزی از سایر زنان دنیا کم ندارد و با باور، اعتقاد و در چارچوب فکری و با حفظ نجابت ذاتی و ایرانی خود می‌تواند به تمام قله‌های موفقیت دست یابد.

ساناز معززی
کارشناس ارشد حقوق بین الملل