بسیاری از کارشناسان و روانشناسان معتقدند کودک همسری نوعی کودک آزاری است زیرا عوارضی که به سبب ازدواج زود هنگام و بارداری ناشی از آن بر کودک وارد می‌شود جبران ناپذیر است. اگرچه در ماده ۴۵ قانون حمایت از خانواده، رعایت مصلحت کودکان در کلیه دادگاه‌ها و مراجع قضایی و کلیه مراکز مرتبط با کودکان تاکید شده و حتی مجازات ۶ ماه تا ۲ سال حبس برای والدینی که کودک زیر ۱۳ سال را به ازدواج درآورند دیده شده اما باز نمونه‌های بسیاری از وقوع کودک همسری در جامعه مشاهده می‌شود. کودک همسری یکی از آسیب‌های اجتماعی در دوران کنونی است که بنا به دلایل مختلف از جمله فقر فرهنگی و اقتصادی رخ می‌دهد. می‌توان با فرهنگ سازی و اطلاع رسانی صحیح، خانواده‌ها را از میزان آسیب‌ها و عوارض روحی و روانی این پدیده آشنا کرد تا گام‌های عملیاتی و بلندی برای مقابله با آن برداشته شود.
ثبت یک هزار و ۸۹ مورد ازدواج زیر ۱۸ سال در استان قزوین
مدیر کل ثبت احوال استان قزوین در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در ۶ ماهه اول سال جاری تعداد چهار هزار و ۴۴۲ واقعه ازدواج به ثبت رسیده است که در مقایسه با سال قبل با چهار هزار و ۸۰۵ واقعه ازدواج ۷.۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد. حسن وفایی افزود: در سال جاری یک هزار و ۸۹ ازدواج زیر ۱۸ سال در سطح استان ثبت شده که از این تعداد ۱۱ مورد مرد و مابقی زن هستند، که بیشترین میانگین سنی ازدواج برای دختران در قزوین ۱۰ تا ۱۳ سال و پسران ۱۵ تا ۱۶ سال به ثبت رسید. وی اظهار داشت: درسال‌های ۹۵ تا ۹۷ تعداد ازدواج‌های ثبت شده ۲ هزار و ۶۸۶ مورد بوده است که از این تعداد ۲ هزار و ۵۷۶ مورد زن و ۱۱۰ مورد مرد بوده اند.
اجرای طرح ازدواج به هنگام برای مقابه با کودک همسری
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین در این خصوص گفت: بحث ازدواج کودکان مسائل شرعی، قانونی و بهداشتی نهفته ای دارد که نباید مورد غفلت واقع شود. صدیقه ربیعی افزود: تجربه‌های دوران کودکی زیربنای شخصیت و رفتار اجتماعی کودکان در دوران بزرگ‌سالی است، زیرا کودک در محیط خانواده عواطف مختلفی از جمله مهربانی، محبت، ایثار، گذشت، خشم، کینه و حسادت را تجربه می‌کند. وی اظهار داشت: نباید از کنار مشکلات موجود در هر سطحی به ویژه کودکان غافل شویم زیرا کودکان با آینده جامعه پیوند دارند و هرچقدر توجه به آنان بیشتر باشد به فردای جامعه بیشتر توجه شده است. ربیعی با اشاره به اهمیت دوران کودکی و ضرورت توجه به این قشر، گفت: کودک همسری مقوله ای است که در آن فرد زیر ۱۳ سال از دنیای کودکی وارد زندگی مشترک می‌شود. ربیعی افزود: در صورتی که ازدواج دختران در سن مناسب و شرایط بهتری صورت پذیرد درواقع ازدواج توام با رشد فکری و جسمی دختران همراه است و در آینده که این دختران، مادران جامعه را تشکیل می‌دهند، می‌توانند زندگی موفقی داشته باشند.
کودک همسری در حال تبدیل شدن به یک معضل اجتماعی
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان قزوین نیز در این‌باره گفت: یکی از بارزترین پیامدهای منفی ازدواج در سنین پایین خیانت است، چون در بسیاری از موارد زوج‌ها از زندگی خود راضی نیستند یا اینکه به‌دلیل تمکین نداشتن همسر به این کار روی می آورند. هدی حقیقی با بیان اینکه افزایش آمار طلاق نیز یکی دیگر از جدی‌ترین آسیب‌های اجتماعی پدیده کودک همسری است، افزود: بنابر بررسی های صورت گرفته بیش از نیمی از ازدواج‌هایی که در سنین پایین صورت می‌گیرد محکوم به شکست و در نهایت طلاق است که البته طلاق خود بسترساز بسیاری از مشکلات اجتماعی می‌شود.
کودک همسری، تجاوزی خاموش به کودکان
یک روانشناس بالینی نیز در این خصوص گفت: کودک همسری یکی از معضلات اجتماعی و ناهنجاری جامعه است که به نوعی تضعیف حقوق کودکان محسوب می‌شود. الهه علیخانی با بیان اینکه مهمترین عامل این پدیده فقر فرهنگی و اقتصادی است، افزود:کودک همسری به نوعی تجاوز خاموش است چون کودک هنوز با مسایل جنسی آشنا نیست و باید به رابطه جنسی بدون آگاهی تن دهد. این روانشناس بالینی با بیان اینکه هم اکنون سن ازدواج در جامعه بالا رفته و ۲۸ تا ۳۲ سالگی از نظر روانشناسان سن مناسب برای ازدواج است، ادامه داد:اگر بخواهیم نهاد خانواده محکم شود باید به ازدواج‌هایی که زوج‌ها به مرحله پختگی نرسیده‌اند تن نداد بلکه باید دو طرف به مرحله ای برسند که زندگی آنها منجر به طلاق عاطفی نشود.
کودک بیوگی، مهمترین معظل کودک همسری
علیخانی با بیان اینکه فقر اقتصادی در وقوع کودک همسری تاثیر بسیار زیادی دارد، گفت: ازدواج کودکان در سنین پایین حتی اگر به طلاق هم منجر نشود، پدیده کودک بیوگی را در پی دارد که آسیب‌های آن دامنگیر جامعه می‌شود. وی افزود: کودکان بیوه شده که اغلب بدون هیچ سواد و مهارتی هستند در تامین معاش خود و فرزندان تن به هر کاری خواهند داد که به نوعی آسیب اجتماعی محسوب می‌شود. وی با اشاره به راهکارهای مقابله با این آسیب، افزود: باید شرایط زندگی را تسهیل کرد تا زوج‌ها به یک فرزند اکتفا نکنند چون در بسیاری از موارد مردان متاهل به سراغ زنان بسیار جوان برای ازدواج مجدد می‌روند.
منبع و مشروح خبر: خبرگزاری ایرنا