مهاجرت دسته‌جمعی به سوی مرزهای آمریکا همچنان ادامه دارد. چنانچه به گزارش بی بی سی در تاریخ 22 مهرماه حدود هزار نفر از مردم هندوراس در آمریکای مرکزی، پای پیاده به سمت ایالات متحده به راه افتاده‌اند. آنها می‌گویند برای رهایی از فقر و میزان بالای جرم در کشورشان، چاره‌ای جز این ندارند. این در حالی است که دولت دونالد ترامپ تهدید کرده است که اگر مهاجران به عبور از مرزهای آمریکا ادامه دهند، بار دیگر، طرح‌هایی را برای جدا کردن فرزندان مهاجران غیر قانونی، به اجرا خواهد گذاشت(۱).
سازمان عفو بین‌الملل، در خصوص نقش سیاست‌های مهاجرتی دولت آمریکا در جدا کردن تعداد بیشتری از خانواده‌های مهاجر و پناه‌جو از یکدیگر در قیاس با گذشته در یکی از تازه‌ترین گزارش‌های خود در تاریخ 19 مهرماه 1397 به نکات مهمی اشاره می‌کند. دولت آمریکا در راستای وارد آوردن صدمات جبران‌ناپذیر به هزاران خانواده مهاجرِ جویای امنیت در ایالات‌متحده با اتخاذ سیاست‌ها و اقدامات مهاجرتی عامدانه اعضا بیش از 6000 خانواده را طی یک دوره زمانی 4 ماهه از آوریل تا اوت سال 2018 میلادی از یکدیگر جدا کرده است.
در ارتباط با این مهاجران سازمان عفو بین‌الملل به انجام پژوهشی با عنوان «ایالات‌متحده آمریکا: «شما هیچ حقی در اینجا ندارید»: تأخیرهای غیرقانونی، بازداشت‌های خودسرانه و سوء رفتار با پناه‌جویان در آمریکا(۲)»، مبنی بر برملاء ساختن اقدامات بی‌رحمانه و متناقض با قوانین آمریکا و قوانین بین‌المللی دولت دانلد ترامپ در راستای تضعیف و از هم پاشاندن نظام پناهندگی در این کشور، با توجه به اِعمال سوء رفتار و یا در برخی موارد اِعمال شکنجه علیه این مهاجران اشاره می‌کند.
این سازمان بین‌المللی بر لزوم انجام تحقیقات سریع، جامع و بی‌طرفانه از سوی کنگره و آژانس‌های مجری قانون در ایالات‌متحده مبنی بر پاسخگو کردن و مسئول شمردن دولت در این خصوص و اطمینان حاصل کردن از عدم رخداد مجدد این موارد تأکید می‌کند. زیرا سیاست ایالات متحده در برخورد با این مهاجران از سال 2017 تاکنون زندانی کردن اجباری و نامحدود پناه‌جویان و در اغلب موارد بدون در اختیار داشتن حق برخورداری از آزادی‌های موقت همانند بازداشت خودسرانه و در تناقض با قوانین ایالات‌متحده و بین‌المللی بوده است. عفو بین‌الملل همچنین بر لزوم اتخاذ اقدامات سریع از سوی کنگره آمریکا در راستای پایان بخشیدن به زندانی شدن کودکان و خانواده‌های مهاجر برای همیشه و بهره‌گیری از گزینه‌های دیگری چون برنامه مدیریت پرونده‌های خانوادگی تأکید می‌کند. این برنامه با توجه به کارآمدی 99 درصدی آن در رابطه با کمک به خانواده‌های پناه‌جو در زمینه ارتقای درک و سازگار شدن آنها با الزامات و قوانین مهاجرتی(۳) گزینه مناسبی به نظر می‌رسد.
نشریه آمریکایی اجتماعی پروگرِسیو در خصوص رو به وخامت گذاردن وضعیت کودکان مهاجر و پناه‌جوی زندانی در ایالات‌متحده به‌رغم جدا نشدن اجباری آنها از خانواده‌هایشان بر سر مرزها نکات مهمی را مورد بررسی قرار داده است. به عنوان نمونه دولت دانلد ترامپ با اتخاذ تدابیر جدید مانند صدور مجوز برای بازداشت نامحدود خانوادگی مهاجران و ایجاد تغییر در مقررات پناهندگی بر اساس قوانین آمریکا از باعث افزایش تعداد کودکان بازداشتی بدون سرپرست(۴) شده است. روزنامه نیویورک تایمز نیز به 5 برابر شدن تعداد این کودکان از ماه مه (2400 نفر) تا سپتامبر (12800 نفر) سال 2017 و اشاره به جدا ماندن بیش از 100 کودک از والدینشان به‌رغم صدور حکم دادگاه مبنی بر لزوم پیوستن اعضای این خانواده‌ها به یکدیگر اشاره می‌کند. این نشریه آمریکایی به آثار مخرب این سیاست‌ها بر روی کودکان، به‌ویژه کودکان گریخته از شرایط تهدید به مرگ، خشونت، موقعیت‌های مخاطره‌آمیز و بهره‌برداری از آنها به بهانه‌ی مورد مجازات قرار دادن افراد وارد شده به خاک آمریکا به‌صورت غیرقانونی و عاملی بازدارنده برای افراد مترصد برای ورود غیرقانونی به این کشور ؛ اشاره دارد. بدین معنی که طبق تحقیقات انجام شده توسط پزشکان مشاور دولت از سال 2014 تا 2017 نشانه‌ها و روندهای مخاطره‌آمیزی چون کاهش وزن نوزادان، تجویز داروهای بزرگسالان برای کودکان، آسیب‌های شدید ناشی از درهای کشویی فولادی بازداشتگاه‌ها و آسیب‌های احتمالی دائمی روحی و روانی در کودکان آشکار شده است.
لزوم اتخاذ راه‌حل واقعی برای رفع این معضل، پایان بخشیدن به بازداشت و زندانی کردن خانواده‌ها و در اختیار گذاردن فرصت لازم برای آنها جهت پیگیری کردن پرونده‌های مهاجرتی خود بدون زندانی و متحمل شدن عواقب بلندمدت به‌ویژه در مورد کودکان است.
تیم پژوهشی سازمان دفاع از قربانیان خشونت
1. http://www.bbc.com/persian/world-45857768
2. USA: ‘You Don’t Have Any Rights Here’: Illegal Pushbacks, Arbitrary Detention and Ill-treatment of Asylum-seekers in the United States
3. https://www.amnesty.org/en/latest/news/2018/10/usa-treatment-of-asylum-seekers-southern-border/
4. محتوا برای مطالعه بیشتر:
*انتشار گزارش از سوی سایت خبری – تحلیلی واشنگتن فری بیکن، در روز پنج‌شنبه 15 شهریورماه 1397، در خصوص معرفی مقررات جدید از سوی دولت دانلد ترامپ، در راستای زندانی کردن کودکان مهاجر غیرقانونی و والدینشان، مبنی بر
الف) برافروخته شدن مجدد آتش مناقشات بر سر سیاست مهاجرتی «عدم تحمل» در آمریکا، با معرفی مجوزهای قانونی از سوی دولت این کشور، در رابطه با زندانی کردن کودکان مهاجر غیرقانونی، به همراه والدین خود و برداشتن موانع پیش روی تلاش‌های دولت در راستای نشان دادن شدت عمل و سخت‌گیری‌های بیشتر در این خصوص؛
ب) اشاره به پیشینه قانونی زندانی کردن کوکان مهاجر غیرقانونی، در زمان ریاست‌جمهوری بیل کلینتون، با عنوان توافق‌نامه فلورس (برگرفته از دعوای قانونی میان گروهی از کودکان مهاجر بی‌سرپرست و دولت وقت آمریکا، تحت عنوان فلورس در برابر رینو)؛
ج) اشاره به یکی از مفاد این توافق‌نامه، مبنی بر لزوم آزاد کردن بی‌درنگ این کودکان دستگیر شده در فاصله زمانی 20 روزه و ضرورت نگاه‌داشتن آنها در فضایی با حداقل‌ترین محدودیت‌ها، با توجه به سن و نیازهای ویژه‌شان؛
د) اشاره به پدید آمدن مشکل در زمان اعمال این قانون در خصوص عبور غیرقانونی کودکان از مرزهای جنوب غرب آمریکا، به همراه والدین خود و ناگزیر شدن مأموران مهاجرتی به قرار دادن این بزرگسالان به همراه کودکانشان در بازداشتگاه‌های برخوردار از «حداقل‌ترین محدودیت‌ها» و آزاد کردن آنها ظرف مدت 20 روز، همچون کودکانشان؛
ه) تأکید بر بحث‌برانگیز خواندن این معضل از سوی دولت آمریکا با توجه به فراهم آمدن، امکان قاچاق کودکان از مرزهای کشور، توسط والدین و یا دیگر سرپرست‌های این کودکان و سوء‌استفاده کردن آنها از شرایط دلخواه واحدهای خانوادگی در بازداشتگاه‌ها: عوامل برانگیزاننده دولت دانلد ترامپ برای اتخاذ سیاست عدم تحمل، جدا کردن کودکان از والدین و بروز تمامی مباحثات و مناقشات به وقوع پیوسته در ماه‌های اخیر؛
و) اشاره به تلاش دولت آمریکا برای مورد تجدیدنظر قرار دادن توافق‌نامه فلورس و اصلاح آن، در راستای فراهم آوردن امکان زندانی کردن کودکان و والدینشان توسط مأموران مهاجرتی و در عین حال، متهم ساختن والدین به اتهامات کیفری و در نهایت با شکست مواجه‌شدن این اقدامات با توجه به پدید آمدن دعواهای حقوقی؛
ز) اشاره به اقدامات اداره گمرک و مهاجرت آمریکا در راستای ایجاد اصلاحات لازم در زمینه قانون فلورس و یا پایان بخشیدن به آن و از این رو گشایش مسیر لازم برای دولت آمریکا جهت اجرای قوانین سخت‌گیرانه خود در این زمینه: افزایش دادن مدت زمان بازداشت خانواده‌های مهاجر غیرقانونی از 20 روز، همراه ساختن مقوله بازداشت کودکان با نیازها و اولویت‌های سیاست‌های مهاجرتی آمریکا در سال 2018، تجهیز کردن مراکز بازداشت خانوادگی به مجوزهای فدرال و رها کردن آنها از بند لزوم دریافت مجوزهای ایالتی، همچنین فراهم آوردن زمینه لازم برای افزایش این مراکز خانوادگی؛
ح) اشاره به مورد قبول واقع نشدن این تغییرات از سوی فعالان مهاجرتی و وکلای قانونی و احتمال مواجه‌شدن این اقدامات با چالش‌های قانونی و دعواهای حقوقی.
. گفتنی است که این سیاست‌ها به کمک صرف هزینه‌های چندین میلیون دلاری به مرحله اجرا در می‌آید، هزینه‌هایی که باید صرف صندوق‌های مدیریت بحران، گاردهای ساحلی آمریکا، آموزش نهادهای اجراء قانون و برنامه‌های دیگر می‌شده است.